Borsa Sözlük

Borsa, menkul kıymetlerin alınıp satıldığı organize bir piyasadır.

Hisse senedi, bir şirketin sermayesine ortak olmanızı sağlayan değerli evraktır.

Bir aracı kurum veya banka üzerinden yatırım hesabı açarak, ardından hisse alım emri vererek.

Evet, borsada yatırım yapmak risklidir, çünkü fiyatlar çok değişkendir.

Türkiye'deki ana borsa platformudur, hisse senetleri ve diğer menkul kıymetlerin işlem gördüğü yerdir.

Belli bir grup hisse senedinin performansını ölçen bir göstergedir, örneğin BIST 100.

Borsa İstanbul'da işlem gören en büyük 100 şirketin hisse senetlerinden oluşan endekstir.

Bir şirketin değerini, gelirini, karlılığını ve genel ekonomik durumu inceleyerek belirleme yöntemidir.

Geçmiş fiyat hareketlerini ve grafikleri inceleyerek gelecekteki fiyat hareketlerini tahmin etme yöntemidir.

Yüksek risk taşırlar, büyük kazanç gibi büyük kayıplara da yol açabilir.

Birçok yatırımcıdan toplanan paraların profesyonel yöneticiler tarafından yatırım araçlarına yatırılmasıdır.

Riski azaltmak için yatırımlarınızı çeşitli araçlara dağıtma stratejisidir.

Hisse senedi belirli bir fiyata düştüğünde otomatik olarak satış yapılmasını sağlayan emirdir.

Hisse senetlerini düşük fiyattan alıp, yüksek fiyattan satarak veya temettü geliri elde ederek.

Birçok yatırımcıdan toplanan paraların profesyonel yöneticiler tarafından yatırım araçlarına yatırılmasıdır.

Şirketlerin kârlarının bir kısmını hissedarlara dağıtmasıdır.

Bir şirketin toplam hisse senedi sayısının mevcut fiyatla çarpımı sonucu elde edilen değerdir.

Bir yatırımcının sahip olduğu tüm yatırım araçlarının toplamıdır.

Borsa işlemlerini yatırımcılar adına gerçekleştiren kuruluşlardır.

Bir bankada veya aracı kurumda, kimlik ve adres belgeleriyle hesap açılışı yapılır.

Henüz sahip olunmayan bir hisse senedinin, fiyatı düşeceği beklentisiyle satılmasıdır.

Henüz sahip olunmayan bir hisse senedinin, fiyatı düşeceği beklentisiyle satılmasıdır.

Borsa İstanbul'da normal seanslar 10:00-18:10 arasındadır

Bu, risk toleransına ve yatırım hedeflerine bağlıdır. Uzun vade genellikle daha az risklidir.

Yatırımdan elde edilen kârın nakde çevrilmesi.

Kısa vadeli fiyat dalgalanmalarından kar sağlamak için yapılan yüksek riskli işlemler.

Fiyatların kısa süre içinde ne kadar değişkenlik gösterdiğini ifade eder.

Yatırımcıların borsadaki davranışlarını ve karar verme süreçlerini etkileyen duygusal ve zihinsel faktörler.

Bir şirketin ve bağlı ortaklıklarının mali durumlarını birleştirerek gösteren mali tablo.

Hisse senedinin bir günkü en düşük fiyatının, bir önceki günün en yüksek fiyatından daha yüksek olması durumu.

Kimlik, adres belgesi, yatırım hesabı açılış formu gibi belgeler.

Hisse senedi alım veya satımının belirli bir fiyatta veya daha iyi bir fiyatta gerçekleşmesini sağlayan emir türü.

Hisse senedinin o anki piyasa fiyatından alım veya satımını yapmak için verilen emir.

Bir şirketin hisselerini ilk kez halka satışa sunması.

Bir şirketin hisse fiyatının, hisse başına düşen net karına oranıdır, yatırımın geri dönüşünü değerlendirmek için kullanılır.

Borsada işlem gören, bir endeksi veya bir sepet varlığı takip eden yatırım fonları.

Çok kısa zaman dilimlerinde küçük fiyat değişimlerinden kar elde etme stratejisi.

Aynı gün içinde alım satım yaparak kar elde etme stratejisi.

Birkaç gün ila birkaç hafta arasında pozisyon tutarak kar elde etme stratejisi.

Hisse senetleri borsada işlem gören şirketler.

Evet, Altın borsası ve Döviz piyasası gibi özel borsalarda veya BIST'de bazı formlarda işlem görürler.

Borsada fiyatların sürekli ve hızlı bir şekilde artması durumu.

Bir hisse senedinde fiyatların aşırı yükseldikten sonra normale dönmek için düşmesi.

"Ayı" piyasası düşüşü, "boğa" piyasası ise yükselişi ifade eder.

Altın, petrol, buğday gibi fiziksel ürünlerin borsada işlem gördüğü mallardır..

Borsada az sermaye ile daha büyük hacimli işlem yapmayı sağlayan sistem.

Bir hisse senedi için bekleyen alım ve satım emirlerinin miktarını ve fiyatlarını gösteren tablo.

Fonksiyonlar genellikle teknik analizde fiyat hareketlerini tahmin etmek için kullanılır.

Lot, borsada işlem yapılırken belirli miktarlarda bir araya getirilmiş hisse senedi paketine denir. Türkiye'de genellikle 1 lot 1 hisse senedi anlamına gelir, ancak tarihsel olarak farklı lot büyüklükleri de olmuştur.

Yatırımcının kaldıraçlı işlem yaptığı pozisyonunun zarar etmesi durumunda, yatırım hesabındaki teminatın belirli bir seviyenin altına düşmesiyle aracı kurumun yatırımcıya ek teminat yatırması için yaptığı uyarıdır.

Büyük, iyi bilinen, finansal olarak güçlü ve genellikle piyasa değeri yüksek şirketlerin hisselerine verilen isimdir. Bu hisseler genellikle daha az risklidir.

Bir şirketin mevcut hisse senetlerini belirli bir oranda bölmesi işlemidir. Bu, hisse başına düşen fiyatı düşürerek hisseleri daha likit hale getirir.

Belirli bir zaman diliminde belirli bir hisse senedi veya tüm borsanın ne kadar işlem gördüğünü gösteren ölçüttür. Yüksek işlem hacmi genellikle yüksek likidite anlamına gelir.

Borsa İstanbul'da işlem gören en büyük 30 şirketin hisse senetlerinden oluşan endekstir.

Farklı piyasalarda veya formlarda aynı ya da benzer varlıkların fiyat farkından yararlanarak kar elde etme işlemidir.

Bir şirketin piyasadan kendi hisselerini geri satın almasıdır. Bu genellikle şirketin kendi hisselerinin değerini artırmak ya da yatırımcılara güven vermek amacıyla yapılır.

Şirketin yeni hisse senetleri çıkararak sermayesini artırmasıdır. Bu işlemde mevcut hissedarlar, sahip oldukları hisse oranında yeni hisseleri belirli bir bedel karşılığında alma hakkına sahiptirler.

Şirketin iç kaynaklarını (kar yedekleri veya fonlar) kullanarak mevcut hisselerin değerini düşürüp, hisse sayısını artırmasıdır. Bu işlemde yeni hisse senedi için ek ödeme yapılmaz.

Hisse Senedi Fonları: Çoğunlukla hisse senetlerine yatırım yapar. Tahvil Fonları: Devlet veya kurumsal tahvillere yatırım yapar. Karışık Fonlar: Hem hisse senedi hem de tahvil içerebilir. Endeks Fonları: Belirli bir endeksi takip eder.

Türkiye'de sermaye piyasalarını düzenleyen ve denetleyen kamu otoritesidir. Yatırımcıları koruma ve piyasa düzenini sağlama amacı taşır.

Hisse senetlerinin fiyat hareketlerindeki güçlü eğilimleri takip ederek, yükselişte olan hisseleri satın almak ve düşüşte olanları satmak stratejisidir.

Çoğu borsada işlem saatleri dışında düzenli işlem yapılamaz, ancak bazı piyasalarda ve elektronik işlem platformlarında mesai saatleri dışında işlem yapılmasına olanak tanıyan afterhours trading gibi uygulamalar bulunabilir.

İki taraf arasında belirli bir varlığın gelecekte belirli bir tarihte, önceden belirlenmiş bir fiyattan alım satımını öngören özel bir sözleşmedir.

Bir şirketin net varlıklarının, yani toplam varlıklarından borçlarını çıkardıktan sonra kalan değerin, hisse sayısına bölünmesiyle elde edilen değerdir.

Sermaye Piyasası Kurulu'nun belirlediği şartları sağlayarak, bireylere veya kurumlara yatırım konusunda danışmanlık yapma yetkisini veren sertifikadır.

Bir şirketin sermayesini artırması için yeni hisse senedi ihraç etmesi sürecidir. Bu, mevcut hissedarlara hak tanıyan bedelli veya şirketin iç kaynaklarından karşılanan bedelsiz olarak yapılabilir.

Borsada belirli hisse senetleri için alım satım emirleri vererek piyasanın likiditesini sağlayan kurum veya kişilerdir.

Bir şirketin hisse senetlerini halka arz etmeden, mevcut hisselerini doğrudan borsada listeleme yöntemidir. Bu yöntemle, yeni hisse senedi satışı yapılmaz, sadece mevcut hisseler işlem görmeye başlar.

Ticari işlemlerde borç alacak ilişkisini belgeleyen, yasal olarak belirli bir değeri temsil eden ve bu değerin belirli bir zamanda ödenmesini öngören evraklardır. Örnekler, bono ve çektir.

Alış fiyatı (ask) ile satış fiyatı (bid) arasındaki farktır. Bu fark, yatırımcılar için işlem maliyetini temsil eder.

Komisyon oranları, hesap işletim ücretleri, platformun kullanım kolaylığı, müşteri hizmetlerinin kalitesi ve sunduğu yatırım araçlarının çeşitliliği gibi faktörlere dikkat edilmelidir.

açık olan bir yatırım pozisyonunu (alım veya satım) karşı işlem yaparak sonlandırmaktır. Yani, alım pozisyonunu satarak, satım pozisyonunu ise alarak kapatmak.

Bir varlığın veya menkul kıymetin kolaylıkla ve fiyatında büyük değişiklikler olmadan nakde çevrilebilme kabiliyetidir.

Temel analiz (finansal tablolar, sektör analizi), teknik analiz (fiyat ve hacim hareketleri) ve karşılaştırmalı değerleme (benzer şirketlerle kıyaslama) gibi yöntemlerle yapılır.

Borsada normalde bir lot olarak tanımlanan asgari miktarın altında yapılan işlemlerdir. Bu işlemler özellikle küçük yatırımcılar için önemlidir.

Hisse senedi opsiyonları, belirli bir hisse senedini belirli bir fiyattan belirli bir tarihe kadar alma veya satma hakkı veren finansal sözleşmelerdir.

Bir şirket sermaye ihtiyacını karşılamak, büyümek, borçlarını azaltmak veya mevcut hissedarların hisselerini nakite çevirmek istediğinde halka arz yapılır.

Piyasa veya bir hisse senedinin fiyatını yapay olarak etkileyerek, yatırımcıları yanıltmak amacıyla yapılan yasa dışı işlemlerdir.

Destek: Bir hisse senedi ya da piyasanın genellikle düşüşünü durdurduğu fiyat seviyesidir. Direnç: Hisse veya piyasanın yükselişini durduran veya yavaşlatan fiyat seviyesidir.

Şirketlerin sadece ekonomik başarıya değil, aynı zamanda çevresel ve sosyal sorumluluklarına odaklanarak uzun vadeli başarı sağlaması anlamına gelir. Sürdürülebilir yatırım, bu faktörleri gözeten yatırımı ifade eder.

Halka açık şirketler, yatırımcıları bilgilendirmek ve şeffaflığı sağlamak amacıyla çeyreklik ve yıllık finansal tablolarını düzenli olarak açıklamak zorundadır. Bu raporlar, şirketin finansal durumu hakkında detaylı bilgi verir.

Korku, hırs, sabırsızlık gibi duygusal tepkiler yatırım kararlarını olumsuz etkileyebilir. Başarılı yatırımcılar, duygularını kontrol ederek rasyonel kararlar vermeye çalışır.

Repo, bir tarafın belirli bir vadede geri almak üzere menkul kıymet satması ve bu işlemden doğan borcu belirli bir faiz oranıyla geri ödemesi işlemidir. Genellikle kısa vadeli fon ihtiyacını karşılamak için kullanılır.

Borsada yatırım yapmadan önce piyasa hakkında bilgi edinmek, bir yatırım stratejisi belirlemek, risk toleransını anlamak, ve mümkünse deneyimli yatırımcılardan veya danışmanlardan tavsiye almak önemlidir.

F/K (Fiyat/Kazanç) Oranı: Bir şirketin hisse fiyatının, hisse başına düşen kazancına oranı.

P/S (Fiyat/Satış) Oranı: Hisse fiyatının hisse başına düşen satışlara oranı.

PEG Oranı: F/K oranını şirketin büyüme hızıyla ilişkilendirir.

ROE (Özkaynak Getirisi): Şirketin özsermayesinin ne kadar verimli kullanıldığını gösterir.

Açığa satış yapan yatırımcıların, hisse senedinin fiyatı yükselmeye başladığında pozisyonlarını kapatmak için hisse satın alması, bu da fiyatı daha da yukarı çeker. Bu duruma kısa sıkışma (short squeeze) denir.

Bir şirketin iç bilgilere sahip kişilerin (yöneticiler, çalışanlar gibi) bu bilgileri kullanarak hisse senedi alım satımı yapmasıdır. Yasal olmayan şekli, yani henüz kamuya açıklanmamış bilgilerle yapılan işlemler yasaktır.

Hisse senedi belirli bir fiyatın altına düştüğünde otomatik olarak satış yaparak yatırımcının daha fazla kaybını önlemek için kullanılan bir emirdir.

Yatırım fonlarının profesyonel yöneticileri tarafından yönetilmesi karşılığında alınan ücrettir. Bu ücret, fonun net varlık değerinden düzenli olarak düşülür.

Bir menkul kıymetin piyasada belirli bir fiyatta ne kadar hacimde alım satım emri olduğunu gösteren ölçüttür. Yüksek piyasa derinliği, büyük miktarlarda işlem yapılabilmesini ve fiyatların daha az dalgalanmasını sağlar.

Aynı veya benzer finansal araçların farklı piyasalarda farklı fiyatlardan alınıp satılması yoluyla kar elde edilir. Örneğin, bir hisse senedi New York Borsası'nda daha ucuzken, Londra Borsası'nda daha pahalı olabilir, bu durumda yatırımcı New York'tan alıp Londra'da satabilir.

Hisse senedinin nominal değerini düşürerek hisse sayısını artırır. Bu işlem, hisse başına düşen fiyatı düşürdüğünden hissenin daha likit hale gelmesini sağlar, ancak teorik olarak hissedarın toplam hisse değerini değiştirmez.

Şirketin finansal performansı, sektörün durumu, genel ekonomik koşullar, piyasa duyarlılığı, şirketle ilgili haberler ve yönetim stratejileri gibi birçok faktör hisse senedi performansını etkiler.

Bir şirketin hisse senetlerinin borsada işlem görememesi durumudur. Bu, çeşitli nedenlerle olabilir; örneğin, şirketin iflas etmesi veya borsada belirli kurallara uyum sağlayamaması gibi.

Bir şirketin ödediği yıllık temettü miktarının, hisse senedinin mevcut piyasa fiyatına oranıdır. Yatırımcılar için gelir getirisi açısından önemlidir.

Düşüşte olan bir hisse senedinin veya piyasanın geçici olarak küçük bir toparlanma göstermesi, ancak ardından tekrar düşüşe geçmesi durumudur. Bu terim, düşüş trendinde olan piyasanın kısa süreli toparlanmalarını tanımlamak için kullanılır.

Bir yatırımcının yatırımından beklediği getiriye ulaşmayı hedeflediği zaman dilimidir. Bu kısa vadeli, orta vadeli veya uzun vadeli olabilir.

Bu kuruluşlar, ülkelerin veya şirketlerin borç geri ödeme kapasitelerini değerlendirip not verirler. Yüksek kredi notları, yatırımcılar için daha güvenli bir yatırım ortamı anlamına gelirken, düşük notlar riskin arttığını gösterir ve hisse senetleri dahil tüm yatırım araçlarının değerini etkileyebilir.

Long Position: Bir varlığı satın alarak fiyatının yükselmesini beklemek.

Short Position: Bir varlığı ödünç alıp satarak, fiyatı düştüğünde daha düşük fiyattan geri almayı planlamak.

Borsa yatırımları genellikle kısa sürede büyük kazançlar getirmez. Sabırlı yatırımcılar, piyasanın iniş çıkışlarına dayanarak uzun vadede daha tutarlı getiriler elde edebilirler.

Yatırımcıların piyasaya veya belirli bir hisse senedine karşı olan genel hissiyatını ölçmeye yönelik analizlerdir. Bu analizler, piyasa trendlerini tahmin etmekte yardımcı olabilir.

 

 Nobel ödüllü ekonomist Harry Markowitz tarafından geliştirilen bu teori, riski minimize ederken getiriyi maksimize etmek için yatırımların nasıl çeşitlendirilmesi gerektiğini anlatır. Esası, farklı varlıkların bir araya getirilerek riskin dağıtılmasıdır.

Yükseliş Trendi: Fiyatların genel olarak daha yüksek zirveler ve dipler yapması.

Düşüş Trendi: Fiyatların daha düşük zirve ve dipler yapması ile karakterizedir. Trend çizgileri ve hareketli ortalamalar gibi teknik analiz araçlarıyla belirlenir.

Aşırı Alım: Bir varlığın kısa sürede çok yükseldiğini ve potansiyel olarak düşüşe hazır olduğunu gösteren durum.

Aşırı Satım: Bir varlığın çok düştüğünü ve muhtemelen yükselişe geçebileceğini gösteren durum. Bu durumlar genellikle osilatörlerle ölçülür.

Borsa işlemlerinde alım satım işlemlerini gerçekleştiren aracı kurumların yatırımcılardan aldığı ücretlerdir.

Bir hisse senedinin veya portföyün piyasadaki hareketlere karşı duyarlılığını ölçen bir değerdir. Beta 1'den büyükse hisse, piyasadan daha volatildir; 1'den küçükse daha az volatildir.

Yatırımcının kendi sermayesinin üzerinde işlem yapabilmesi için aracı kurumdan borç almasıdır. Bu, potansiyel karları ve kayıpları artırır.

Piyasalarda olağanüstü dalgalanmalar veya spekülatif hareketler sırasında, yatırımcıların piyasa fiyatını düşürmek amacıyla hisse senedi satması engellenmek istenirse, regülatörler tarafından geçici olarak uygulanabilir.

Bir şirketin toplam varlıklarından toplam borçlarının çıkarılmasıyla kalan değerdir. Yatırımcılar için, şirketin net değerini ifade eder.

Bir şirket, hisse senetlerini borsada satışa çıkarmadan önce, halka arz için gerekli yasal prosedürleri tamamlar, bir izahname yayınlar, genellikle bir underwriter (sigortacı kurum) ile çalışır ve ardından hisse senetlerini yatırımcılara sunar.

Şirketlerin halka arz sonrası hisse senetlerinin alınıp satıldığı piyasadır. Borsalar, ikincil piyasanın en yaygın örnekleridir.

Değer yatırımı, hisse senetlerinin piyasa fiyatının gerçek değerinin altında olduğuna inanılan şirketlere yatırım yapma stratejisidir. Bu yatırım yaklaşımında, hisseler uzun vadede değeri fark edilerek fiyatının yükseleceği umulur.

Yükselişte olan hisse senetlerine yatırım yaparak, bu ivmenin (momentumun) devam edeceği öngörüsüyle hareket etmektir. Momentum yatırımcıları, genellikle teknik analiz araçlarını kullanarak trendleri takip ederler.

Bir yatırımcının veya kurumun yatırım portföyünün, çeşitli varlıklar arasında dağıtılarak ve bu varlıkların performansı izlenerek, belirli bir risk getiri profilini hedefleyerek yönetilmesi sürecidir.

Şirketler hisse geri alımlarıyla piyasadaki hisse senedi sayısını azaltarak, kalan hisselerin değerini arttırabilir, sermaye yapısını optimize edebilir, kar dağıtımını (EPS) iyileştirebilir ve yatırımcılara şirkete olan güvenlerini gösterebilirler.

Yatırımcıların büyük bir kısmının piyasada belirli bir yönü takip etmesi, yani çoğunluğun yaptığı gibi alım veya satım yapması durumudur. Bu, piyasa hareketlerini abartılı hale getirebilir.

Hükümetler tarafından desteklenen ancak altın veya gümüş gibi herhangi bir emtiaya dayanmayan para birimidir. Borsada işlem gören varlıkların değerlemesi ve işlem hacmi üzerinde etkilidir çünkü para arzı ve para politikaları piyasayı doğrudan etkiler.

Alım satım işlemlerinden elde edilen kârlar üzerinden vergi alınır. Bu, ülkeye ve bazen de işlem hacmine göre değişebilir. Yatırımcılar, sermaye kazancı vergisi gibi vergileri ödemekle yükümlüdür.

 

 

Yatırımcıların bir hisse senedinin veya piyasanın düşüş trendinde olduğunu düşünerek kısa pozisyon almalarına yol açan, ancak ardından fiyatların ani ve güçlü bir şekilde yükselmesiyle sonuçlanan bir piyasa durumudur. Bu, kısa satış yapanların zararına yol açar.

Piyasa Emri: Anında mevcut piyasa fiyatından işlem yapılmasını sağlar.

Limit Emri: Alım veya satımın yatırımcının belirlediği belirli bir fiyattan yapılmasını sağlar, ancak bu fiyata ulaşılmazsa işlem gerçekleşmeyebilir.

Aynı işlem günü içinde bir hisse senedinin alınıp satılması işlemidir. Kısa vadeli fiyat dalgalanmalarından kar elde etmeye dayanır.

Teknik analizde kullanılan, fiyat düzeltmelerini öngörmek amacıyla Fibonacci oranlarına dayalı bir yöntemdir. Bu, bir trend içindeki muhtemel destek ve direnç seviyelerini belirlemek için kullanılır.

Belli hisse senetlerinin ortalama değerini temsil eden bir piyasa göstergesidir. Endeksler, genellikle piyasa değeri ağırlıklı veya fiyat ağırlıklı olarak hesaplanır. Örneğin, S&P 500, ABD'deki en büyük 500 şirketin hisse senetlerine dayalı bir endekstir.

Opsiyonlar, yatırımcıya belirli bir fiyattan belirli bir tarihe kadar hisse senedini alma (call opsiyonu) veya satma (put opsiyonu) hakkı verir, ama bu bir zorunluluk değildir. Bu, yatırımcıya fiyat dalgalanmalarından korunma veya spekülatif kazanç fırsatları sunar.

Bireylerin bir araya gelerek birlikte yatırım yapmayı amaçlayan gruplardır. Bu kulüpler, bilgi paylaşımı yaparak, ortak yatırım stratejileri geliştirir ve genellikle bireysel yatırımcılara kıyasla daha büyük yatırımlar yapabilirler.

Aracı Kurum: Yatırımcı adına alım satım işlemlerini gerçekleştirir ve genellikle yalnızca işlem yürütme hizmeti verir.

Danışman: Yatırımcıya yatırım stratejileri konusunda kişiselleştirilmiş tavsiyelerde bulunur, geniş bir danışmanlık hizmeti sunar.

Şirketin stratejik yönünü belirler, CEO'yu ve diğer üst düzey yöneticileri atar, şirketin genel performansını izler ve hissedarların çıkarlarını korur.

Verimlilik: Bir yatırımın veya portföyün riskine göre performansını ifade eder. Yani, risk düzeyine göre ne kadar getiri sağlandığını gösterir.

Getiri: Yatırımın mutlak kâr veya zararını ifade eder, genellikle yüzde olarak belirtilir.

Uluslararası yatırımlarda, yatırım yapılan ülkenin para biriminin değer kaybetmesi durumunda, yatırımın değerinin yatırımcının yerel para birimine çevrildiğinde azalması riskidir.

Aynı varlığın iki farklı piyasada farklı fiyatlardan alınıp satılarak kar elde edilmesidir. Örneğin, bir hisse senedi bir borsada daha ucuzken, başka bir borsada daha pahalı olabilir. Yatırımcı daha ucuz olandan alıp, daha pahalı olanda satarak arbitraj yapar.

Hisse senedi opsiyonlarıyla yatırımcılar, hisse senedini belirli bir fiyattan alma (call) veya satma (put) hakkını satın alabilirler. Bu, yatırımcılara gelecekteki fiyat hareketlerine karşı korunma veya spekülatif kar elde etme imkanı verir.

Evet, genellikle düşük sermayeli hisse senetleri oldukça volatildir, likidite sorunları yaşayabilir ve düzenlemeler açısından daha az denetim altında olabilirler. Bu nedenle yüksek risk taşırlar.

Vadeliler: Alıcı ve satıcı arasında belirli bir varlığı gelecekte belirli bir tarihte, belirlenmiş bir fiyattan alıp satma yükümlülüğü getirir.

Opsiyonlar: Alıcıya gelecekte belirli bir fiyattan varlığı alma veya satma hakkı verir ancak yükümlülük getirmez.

Küçük Yatırımcı: Bireysel olarak piyasaya yatırım yapan, genellikle daha az sermaye ile işlem yapan kişilerdir.

Kurumsal Yatırımcı: Bankalar, sigorta şirketleri, yatırım fonları gibi büyük miktarda sermaye ile işlem yapan kuruluşlardır.

Algoritmik işlem stratejileri kullanarak çok kısa süreler içinde çok sayıda alım satım işlemi yapılmasıdır. Bu işlemler milisaniyeler içinde gerçekleşir ve piyasa likiditesine katkıda bulunabilir, ancak aynı zamanda piyasa dengesini etkileyebilir.

Bir birim daha fazla mal veya hizmet üretmenin maliyetini ifade eder. Borsada, yatırımcı için genellikle ek bir işlem yapmanın veya ek bir varlık satın almanın maliyetini belirler.

Piyasa düzenleyicileri, finansal piyasaların adil ve düzenli işlemesini sağlamak amacıyla kurallar koyan ve bu kurallara uyumun denetimini yapan kurumlardır. Örneğin, ABD'de SEC (Securities and Exchange Commission) ve Türkiye'de SPK (Sermaye Piyasası Kurulu) gibi.

Yatırımcı, fiyatı düşeceğini öngördüğü bir hisse senedini, öncelikle ödünç alıp satar. Daha sonra fiyat düştüğünde hisse senedini daha düşük fiyattan geri alıp ödünç aldığı yere iade ederek aradaki fiyat farkından kar elde eder.

Temettü ödemeleri, şirketin karından hissedarlara yapılan nakit ödemelerdir. Yatırımcılar için düzenli gelir kaynağı olabilir ve şirketin sağlıklı ve karlı olduğunu gösteren bir işaret olarak kabul edilir.

Piyasada ani ve büyük düşüşler yaşandığında yatırımcıların korkuya kapılarak hisselerini hızla satması durumudur. Bu, genellikle piyasadaki düşüşü daha da derinleştirir.

ROI, yapılan yatırımın getirisini ölçer ve şu formülle hesaplanır: (Net Kazanç / Yatırımın Başlangıç Değeri) *100. Bu, yatırımın karlılığını yüzde olarak ifade eder.

Hisse Senedi Fonları: Çoğunlukla hisse senetlerine yatırım yapar.

Tahvil Fonları: Sabit gelirli menkul kıymetlere odaklanır.

Para Piyasası Fonları: Kısa vadeli borç senetlerine yatırım yapar.

Dengeli Fonlar: Hem hisse senedi hem tahvil gibi farklı varlık türleri içerir.

Endeks Fonları: Belirli bir piyasa endeksinin performansını takip eder.

Sektör Fonları: Belirli bir sektördeki hisse senetlerine yatırım yapar.

Piyasa manipülasyonu, bireylerin veya grupların piyasa fiyatlarını yapay olarak etkilemek amacıyla yaptıkları yasadışı veya etik dışı işlemlerdir. Tespiti zordur ancak olağandışı işlem hacmi, fiyat hareketleri veya yanıltıcı bilgi yayma gibi belirtilerle fark edilebilir. Düzenleyici kurumlar bu tür aktiviteleri izler ve cezai yaptırımlar uygular.

Bir şirketin rakiplerine karşı sahip olduğu, onu diğerlerinden daha üstün veya farklı kılan stratejik üstünlüğüdür. Bu, teknolojik yenilik, marka gücü, maliyet liderliği veya özel bir iş modeli olabilir.

Bir hisse senedi veya piyasanın genel olarak yatay hareket ettiği, belirgin bir yükseliş veya düşüş trendinin olmadığı dönemdir. Bu dönemler genellikle bir büyük hareketten önce ya da sonra gelir ve yatırımcılar için birikim veya dinlenme evresi olarak kabul edilir.

İkili opsiyonlar, bir varlığın fiyatının belirli bir süre sonunda belirli bir seviyenin üstünde veya altında olup olmayacağına dair bahis oynama şeklindeki yatırım araçlarıdır. Bu tür opsiyonlarla yatırımcılar ya belirli bir miktar kazanır ya da tüm yatırımlarını kaybeder.